Hệ thống phần mềm thực thi sản xuất (MES), đôi khi cũng được gọi là phần mềm quản lý hoạt động sản xuất (MOM), là hệ thống thông tin kết nối, giám sát và kiểm soát các quy trình và luồng dữ liệu sản xuất phức tạp dưới xưởng sản xuất. Việc triển khai đúng phần mềm MES có thể tăng hiệu quả của nhóm sản xuất.
Bài viết này giải thích những lợi ích kinh doanh tiềm năng của việc sử dụng phần mềm MES. Bài viết hướng tới những độc giả đang làm việc trong ngành sản xuất và có một sự hiểu biết cơ bản về phần mềm MES hoặc MOM và đang tự hỏi liệu mình có được những lợi ích gì khi triển khai một hệ thống như vậy không.
Lợi ích chính của phần mềm MES
Trước khi các hệ thống MES được vi tính hóa, việc theo dõi các hoạt động sản xuất vẫn còn thủ công bao gồm việc các nhà quản lý sản xuất sử dụng các biểu đồ viết tay trên clipboard, hay thường điên cuồng kiểm tra mức tồn kho thực tế với nhân viên hoặc thông qua các cuộc gọi điện thoại trực tiếp đến bộ phận kho. Trong trường hợp lý tưởng, xưởng sản xuất sẽ cung cấp một số đầu vào bằng thủ công và phản hồi cho bộ phận văn phòng trên phần mềm ERP, SCM, hoặc phần mềm PLM.
Tuy nhiên, việc làm này không chắc rằng loại “tích hợp” này có thể mang lại khả năng hiển thị và hiểu biết sâu sắc về các hoạt động ở xưởng sản xuất theo thời gian thực cho đội ngũ quản lý. Hãy cùng kiểm tra một số lợi ích tiềm năng của việc triển khai phần mềm MES hiện đại trong chiến lược sản xuất của doanh nghiệp bạn:
#1: Tạo các bản ghi kỹ thuật số theo thời gian thực, thay vì sử dụng bảng tính Excel và giấy.
Dữ liệu sản xuất đa dạng, chẳng hạn như nhân công thực tế, sản lượng, phế phẩm, thời gian ngưng máy, bảo trì và hàng tồn kho, được ghi lại theo thời gian thực dưới xưởng sản xuất một cách không giấy tờ và không nhập dữ liệu thủ công. Thiết lập này dẫn đến việc ra quyết định tốt hơn và tăng năng suất trong tất cả các cơ sở sản xuất của công ty.
#2: Nắm bắt chi phí chính xác hơn và chi phí thực tế thấp hơn.
Phần mềm MES gần như tức thì có thể giúp dễ dàng hợp lý hóa các hoạt động sản xuất hơn do có khả năng xử lý tốt hơn đối với thành phẩm, vật liệu, thời gian, máy móc và lao động cần thiết để hoàn thành mỗi lệnh sản xuất. Tất cả các yếu tố chi phí sản phẩm (nghĩa là, vật liệu, nhân công, thời gian máy, v.v.) có thể được tối ưu hóa theo cách này.
#3: Giảm chất thải, phế phẩm và các chi phí chung.
Các khả năng quản lý chất lượng được xây dựng sẵn trong phần mềm MES hiện đại có thể phân tích dây chuyền sản xuất và đầu ra thành phẩm một cách chính xác. Hệ thống giải pháp phần mềm này có thể phát hiện kịp thời bất kỳ sự bất thường nào trên các chuyền sản xuất và ngay lập tức sửa lại để hạn chế các sản phẩm không chất lượng, phế phẩm, hoặc làm lại, v.v. Hơn nữa, một số giải pháp MES tiên tiến với khả năng phân tích dữ đoán thậm chí có thể dự đoán được và ngăn chặn các vấn đề chất lượng này.
#4: Tăng năng suất và tối ưu sử dụng nguồn lực
Phần mềm MES có thể tạo lịch trình sản xuất thực tế hơn nhiều so với giải pháp ERP. Khả năng này xuất phát từ phần mềm MES tốt hơn trong việc theo dõi hàng tồn kho nguyên liệu và phụ tùng, các khả năng hỗ trợ lập kế hoạch nguồn lực sản xuất và tránh việc lên lịch sản xuất cho bất kỳ lô nào mà các thành phần có thể không khả dụng. Sau đó, có thể kết hợp lập kế hoạch điều động nhân công để sử dụng hiệu quả hơn tất cả các nguồn lực có sẵn. Cải thiện hiệu quả của một cơ sở sản xuất bắt đầu bằng việc ghi lại chính xác hoạt động sản xuất thực tế, tình hình sử dụng nguyên liệu và thời gian nhân công hoạt động. Hệ thống MES hoàn thành các hoạt động này một cách dễ dàng và chính xác hơn nhiều so với phần mềm ERP.
#5: Giảm mức hạn mức tồn kho và bán thành phẩm (WIP).
Lưu trữ hàng tồn kho dư thừa và thêm hàng tồn kho an toàn dẫn đến tăng chi phí lưu kho. Bên cạnh đó, việc buộc vốn lưu động và hàng hóa có nguy cơ lỗi thời, đồng thời việc vận chuyển, lưu trữ và giám sát những hàng hóa này sẽ trở nên đắt đỏ. Sử dụng MES có thể dẫn đến thời gian đặt hàng ngắn hơn và giảm nhu cầu về hàng tồn kho và WIP. Một giải pháp MES liên tục cập nhật các thông tin tồn kho với dữ liệu về sản xuất mới nhất, phế liệu và các sản phẩm không phù hợp. Điều đó có nghĩa các bộ phận mua hàng, vận chuyển và điều độ của công ty đều biết chính xác những gì có sẵn trong mỗi nhà máy và những gì họ cần sắp xếp lại.
#6: Tầm nhìn của nhà máy và chuỗi cung ứng toàn cầu.
Do thiết bị của nhà máy hiện nay đã có thể được kết nối với đám mây và được trang bị cảm biến Internet of Things (IoT), nên các giám đốc sản xuất có thể cập nhật trạng thái của các mức WIP và các số liệu quan trọng khác bằng cách kết nối từ xa với số liệu của xưởng sản xuất. Cảnh báo được lập trình sẵn cũng có thể nhắc nhở các nhóm hoạt động về việc thay đổi điều kiện trong thời gian thực. Ngoài ra, khả năng hiển thị có thể được mở rộng trên toàn chuỗi cung ứng toàn cầu để hiển thị trạng thái thời gian thực của các nhà cung cấp bên thứ ba cũng đang sử dụng cùng một giải pháp, có thể là nền tảng phần mềm MES dựa trên đám mây.
#7: Giảm lỗi sản xuất và cải thiện tuân thủ quy định.
Sử dụng phần mềm MES, tất cả các thiết bị, vật liệu và hoạt động của nhân công có thể được quét qua mã vạch và được tải trực tiếp vào nền tảng phần mềm MES để kiểm soát các quy trình và loại bỏ lỗi ở mọi giai đoạn của quy trình sản xuất. Một hồ sơ lịch sử toàn diện về tất cả các hành động của nhà điều hành, dữ liệu thử nghiệm, dữ liệu trong quá trình hoạt động và dữ liệu thành phần có thể được lưu trữ và có thể truy cập qua đám mây để đảm bảo tuân thủ chất lượng và quy định.
Tăng cường lợi ích của MES
Những lợi ích trên khó có thể đạt được nếu không có phần mềm MES có khả năng tích hợp dễ dàng với các hệ thống doanh nghiệp bao quanh và liên quan đến nó, ví dụ như: ERP, PLM, SCM, EAM, và các hệ thống khác. Thiết lập này sẽ loại bỏ sự cần thiết phải duy trì một hệ thống độc lập, loại bỏ việc nhập lại dữ liệu và các nỗ lực sao chép và cung cấp thông tin tốt hơn về ngày giao hàng của khách hàng dự kiến.
Nếu đơn bán hàng và lệnh sản xuất từ ERP được tích hợp hoàn hảo với giải pháp MES, những đơn hàng đó sẽ có thể tính đến thông tin sản xuất quan trọng như định mức sản xuất (BOM), thông số cấu hình, và số lượng vật liệu hoặc bộ phận cần thiết cho hoạt động tại xưởng sản xuất. Trong quá trình sản xuất sản phẩm thực tế, dữ liệu hiệu suất có thể được theo dõi ở các giai đoạn sản xuất chính trong nền tảng MES và được chia sẻ ngay lập tức với hệ thống ERP, cho phép các công ty trích xuất toàn bộ giá trị của cả hai nền tảng phần mềm. Báo cáo và phân tích tích hợp này cũng có thể cải thiện việc ra quyết định được chính xác hơn.
Ngoài ra, một số dịch vụ phần mềm MES dựa trên đám mây và hỗ trợ di động hiện đại hơn có thể làm giảm đáng kể tốc độ triển khai. Chỉ trong vòng 8 đến 12 tuần, người dùng có thể cấu hình các nền tảng MES dựa trên đám mây theo môi trường sản xuất của họ và có quyền truy cập vào dữ liệu nhà máy sản xuất, phân tích người dùng cuối và các công cụ báo cáo. Để so sánh, việc triển khai phần mềm MES truyền thống tại máy chủ doanh nghiệp có thể mất tới 16 tháng để có thể khởi chạy, do sự phức tạp liên quan đến việc tích hợp nhiều hệ thống kinh doanh khác nhau.
Các nhà sản xuất có cần giải pháp MES?
Việc triển khai phần mềm MES mang lại những lợi thế to lớn, trong khi việc đưa ra giải pháp MES đặt ra nhiều thách thức cho doanh nghiệp sản xuất của bạn. Trong khi các hệ thống như vậy đã tồn tại trong nhiều thập kỷ, các hệ thống MES đã trở nên quan trọng do xu hướng cạnh tranh toàn cầu hiện nay, vòng đời sản phẩm ngày càng ngắn, chuyển đổi kỹ thuật số, các sản phẩm và máy móc được kết nối thông minh, v.v.Tăng sự hài lòng của khách hàng và cải thiện sự nhanh nhẹn và thời gian đưa ra thị trường là kết quả của việc tích hợp phần mềm MES và ERP.
Các lợi ích bổ sung của phần mềm MES bao gồm loại bỏ các hoạt động không tạo ra giá trị gia tăng, cho phép truy xuất nguồn gốc sản phẩm và lịch sử sản phẩm, và tăng tốc chẩn đoán nguyên nhân gốc rễ và giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, giống như mọi loại giải pháp phần mềm doanh nghiệp khác, việc lựa chọn phần mềm MES phù hợp nhất đòi hỏi một quy trình lựa chọn phần mềm kỹ lưỡng và thực hiện thành công sau đó. Các yếu tố chính trong việc thực hiện thành công bao gồm quản lý thay đổi phù hợp, sự hỗ trợ từ ban điều hành và đào tạo người dùng, và một số các cân nhắc khác.